واکاوی چالش‌های فقهی محرمانگی نسب در اهدای جنین (ارث، نسب، نفقه، دیه)

بی تردید میل فرزند خواهی یکی از مسائل فطری و مورد علاقه عموم انسان‌ها بوده و هست، اما در عصر حاضر به دلایل مختلف برخی زوجین گرفتار ناباوری هستند، بر اساس تحقیق صورت گرفته، به رغم وجود کتب و مقالات نستبا فراوان در مسئله ناباروری، به صورت جامع به چالش های فقهی و حتی اخلاقی این مسئله در ایران پرداخته نشده است، از این رو ضرورت دارد در این پژوهش به برخی از چالش‌های این شیوه درمانی کارآمد بپردازیم و در صورت پذیرش چالش، راه برون رفت از آن را ارائه نماییم و به صورت کاربردی به این پرسش پاسخ دهیم. روش تحقیق در این پژوهش مبتنی بر جمع داده ها به صورت کتابخانه‌ای و تحلیل اطلاعات چالش بر‌انگیز در مسئله مورد تحقیق، در حوزه فقه به روش اجتهادی خواهد بود، در راستای پاسخ به پرسش‌های مطرح و ارائه راهکارهای حل چالش‌های محرمانگی نسب، نخست به تبیین چارچوب مفهومی پژوهش پرداخته، سپس به بیان دیدگاه‌های فقیهان و تبیین چالش های محرمانگی اهدا کنندگان، پرداخته شده و به این نتیجه می‌رسیم که جنین و کودک دارای حقوقی می‌باشد که ممنوع کردن وی از این حقوق از نظر همه دیدگاه‌ها کاری قبیح حرام و غیراخلاقی می‌باشد. در مسئله اهدای جنین برخی از حقوق کودک ضایع می‌شود. اگرچه برخی از آن‌ها قابل تدارک است مانند نفقه، ولی بسیاری از حقوق مالی دیگر او به‌طورکلی ضایع می‌شود. لذا می‌توان نتیجه گرفت که اهدای جنین به خاطر این‌گونه مسائل کاری غیراخلاقی است مگر اینکه تمامی حقوق وی به‌طور کامل استیفا شود.

ابن منظور، ابوالفضل، جمال‌الدین، محمد بن مكرم، لسان العرب، 15 جلد، دار الفكر للطباعة و النشر و التوزيع - دار صادر، بيروت - لبنان، سوم، 1414 ه‍ ق.

اصفهانى، حسين بن محمد راغب، مفردات ألفاظ القرآن، در يك جلد، دار العلم - الدار الشامية، لبنان - سوريه، اول، 1412 ه‍ ق.

امامى، سيد حسن، حقوق مدنى (امامى)، 6 جلد، انتشارات اسلامية، تهران - ايران، ه‍ ق.

جعفری لنگرودی، محمد جعفر: «ترمینولوژی حقوق»، کتابخانة گنج دانش، چ دهم، 1378.

حائرى، سيد على بن محمد طباطبايى، رياض المسائل (ط - الحديثة)، 16 جلد، مؤسسه آل البيت عليهم السلام، قم - ايران، اول، 1418 ه‍ ق

حلبى، ابن زهره، حمزة بن على حسينى، غنية النزوع إلى علمي الأصول و الفروع، در يك جلد، مؤسسه امام صادق عليه السلام، قم - ايران، اول، 1417 ه‍ ق

حلّى، علامه، حسن بن يوسف بن مطهر اسدى، تبصرة المتعلمين في أحكام الدين، در يك جلد، مؤسسه چاپ و نشر وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، تهران - ايران، اول، 1411 ه‍ ق.

خمینی، سید روح‌الله موسوی: «تحریر الوسیله»، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چ اول، 1421 ق.

روحانی، سید محمد صادق: «المسائل المستحدثه»، قم، دارالکتاب، چ چهارم، 1414 ق.

شيرازى، ناصر مكارم، احكام بانوان (مكارم)، در يك جلد، انتشارات مدرسه امام على بن ابى طالب عليه السلام، قم - ايران، يازدهم، 1428 ه‍ ق

طاهرى، حبيب الله، حقوق مدنى (طاهرى)، 5 جلد، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قم، قم - ايران، دوم، 1418 ه‍ ق

طوسى، محمد بن على بن حمزه، الوسيلة إلى نيل الفضيلة، در يك جلد، انتشارات كتابخانه آية الله مرعشى نجفى - ره، قم - ايران، اول، 1408 ه‍ ق

مغنيه، محمد جواد، الفقه على المذاهب الخمسة، 2 جلد، دار التيار الجديد - دار الجواد، بيروت - لبنان، دهم، 1421 ه‍ ق

نایب‌زاده، عباس: «بررسی حقوقی روش‌های نوین باروری مصنوعی مادر جانشین، اهدای تخمک، جنین»، انتشارات مجد، چ اول، 1380.

نجفى، صاحب الجواهر، محمد حسن، جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام، 43 جلد، دار إحياء التراث العربي، بيروت - لبنان، هفتم، 1404 ه‍ ق.

يزدى، سيد محمد كاظم طباطبايى، سؤال و جواب (للسيد اليزدي)، در يك جلد، مركز نشر العلوم الإسلامي، تهران - ايران، اول، 1415 ه‍ ق.

عامری، حکیمه، علیزاده سمیه، هایزاده، مرجان،(1393ش.) بررسی میزان تأثیر داروهای درمان ناباروری در بیماران نابارور با استفاده از الگوریتم خوشه بندی و تکنیک¬های داده کاوی؛ مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، دوره بیست و چهارم، شماره 114، 

صفدری، رضا، چوبیه، حمید، رام بیشه، زهرا، اسماعیل کاملی، محمد، واحدی برزکی، اکرم، (1395ش) ضرورت طراحی نظام ثبت ناباروری در ایران، فصلنامه طب و تزکیه، دوره 25، شماره 3،

رضانیا معلم، محمد رضا، (1389ش) باروری های پزشکی از دیدگاه فقه و حقوق، قم، بوستان کتاب.