چیستی، چرایی و چگونگی فقه روانشناسی

نویسندگان

دانش آموخته سطح 4 حوزه علیمه قم، پژوهشگر و مدیرکارگزوه فقه روان شناسی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع). 1

سطح چهار حوزه علیمه، فقه و اصول، حوزه علیمه خراسان، مشهد 2

چکیده

دانش فقه و روان شناسی اگرچه در ماهیت و رسالت متفاوت اند اما کاربرد گسترده آن دو در جامعه اسلامی، زمینه هایی را به وجود آورده است که امکان تعامل این دو دانش را فراهم می سازد. از جمله می توان به شباهت و اشتراک در موضوع، قلمرو، و کاربردی بودن اشاره کرد. گسترش روزافزون قلمرو علم فقه، پیدایش مسائل مستحدثه فراوان، پاسخ‌گویی به نیازهای فقهی روزآمد جامعه، برنامه‌ریزی برای رشد متوازن فقه در مسائل موردابتلای روان‌شناسی در جهت نظام‌سازی و ارتقای توانایی پاسخ‌گویی و تعيين وظيفه مکلفان، ضرورت ايجاد رشته و گرايش تخصصی با عنوان فقه روان‌شناسی را مطرح ساخته است که بايد با مطالعه و بررسی پرسش‌های مبنایی و زيرساختی صورت پذيرد؛ از جمله سوالاتی که باید به آن پاسخ داده شود این است که آيا می‌توان فقه روان‌شناسی را به‌عنوان يکی از گرايش‌های فقه تخصصی محسوب کرد؟ و برای ايجاد و تدوين اين رشته تخصصی چه اقداماتی بايد صورت داد؟ پژوهش حاضر با نگاهی همه‌جانبه به جايگاه و تفاوت ها و مشترکات فقه و روان‌شناسی و تبيين ضرورت و معيارهای تخصصی‌کردن فقه، ثابت می‌کند که فقه روان‌شناسی معيارها و ملاک‌های لازم را برای تشکيل رشته تخصصی دارد و با تحقیق و تدوین سرفصل ها و درس نامه های آموزشی و به ویژه تدوین برنامه آموزشی جامع در مقاطع مختلف ضرورت دارد؛ به‌گونه‌ای که ظرفيت ارائه آن در حوزه‌های علميه و دانشگاه‌های مرتبط فراهم آيد.

کلیدواژه‌ها