قرائات سبعه از منظر صدور با نگاهی بر تحلیل فقهی آنها در صورت تعارض

نویسندگان

استاد سطوح عالی حوزه علمیه، حوزه علمیه قم 1

پژوهشگر گروه فقه و حقوق خصوصی، دانشکده علوم و معارف، و دانشجوی دکتری جامعه المصطفی العالمیه. 2

چکیده

قرائات مختلف قرآن از دیرباز مورد توجه علمای مسلمان قرار گرفته است و در طول تاریخ، بحث‌هایی پیرامون تواتر و اعتبار این قرائات مطرح شده است. مسئله اصلی این مقاله بررسی تواتر قرائات هفتگانه قرآن و تعارضات موجود میان این قرائات از منظر فقهی است. در این مقاله، دو مبنای اصلی بررسی شده است: اول، فرض تواتر تمام قرائات و پیامدهای آن در صورت تنافی مدلول میان دو خبر متواتر، و دوم، فرض انتخاب یکی از قرائات به‌عنوان قرائت متواتر که به پیامبر(ص) و ائمه(ع) متصل است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که در صورتی که تمامی قرائات متواتر باشند و جز متکافئین دسته بندی گردند، باید برای رفع تنافی میان آنها از روش‌های خاصی استفاده کرد. در حالی که اگر تنها یکی از قرائات به‌عنوان قرائت متواتر پذیرفته شود در مقام تراجیح، قرائت حفص از عاصم که به‌طور مستند و متصل به معصومین(ع) است، باید ارجح شمرده شود. این قرائت به دلیل اتصال آن به امیرالمؤمنین علی(ع)، معتبرترین قرائت شناخته می‌شود و در صورت تنافی، باید بر دیگر قرائات ترجیح داده شود.

کلیدواژه‌ها