تحلیل کاربست مقبوله عمربن حنظله در گزینش اصلح در مناصب حکومتی

انتخاب افراد برای مسئولیت ها و مناصب حکومتی در حکومت اسلامی از اهمیت ویژه ای برخوردار است و به طور کلی در آیات الهی و روایات اهل بیت علیهم السلام دلایل مختلفی در راستای تبیین ملاک و معیار انتخاب و تعیین اشخاص برای مناصب حکومتی بیان شده است، یکی از دلایلی که قابلیت رسایی در این حوزه دارد، روایت مقبوله عمر بن حنظله است، از این رو تبیین کاربست مقبوله عمر به حنظله در تعیین تراز و معیار انتخاب افراد، مسأله اصل این پژوهش می باشد. که با روش تحلیلی – توصیفی و اجتهادی صورت می پذیرد. مقبوله با بیان دو سنخ ویژگی و با الغای خصوصیت بیانگر صفات انسان هایی که می خواهند در حکومت اسلامی نقش ایفا کنند. بر اساس دلالت مقبوله، شاخص دانایی بیشتر در کار، درستکاری و پاک دستی، رعایت تقوا و ورع، شبیه تر بودن به پیشوایان معصوم علیه السلام در سخن و رفتار، مخالف سخنان با دشمنان و به عبارت نمود دشمن ستیزی از مهم ترین ملاک ها و معیار های انتخاب افراد برای احراز مناصب حکومتی در حکومت اسلامی است و رعایت این ویژگی ها می تواند در تعیین اصلح کمک شایانی نماید و انجام امور مردم را حکومت اسلامی سهولت بخشد.

·        قرآن کریم

·        ابن شهرآشوب، محمد بن علی ، المناقب، قم: علامه، بی‌تا.

·        ابن فهد حلی، المهذب البارع في شرح المختصر النافع، قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قم،1407ق ‌.

·        ابن‌ابی‌جمهور، محمد بن‌زین‌الدین، عوالي اللئالي، قم: مؤسسه سيدالشهداء7، 1403‌ق.

·         ابوالقاسم خويي، الطهارة، دارالهادي، چاپ دوم، 10 جلد، قم، 1407ق.

·        ابوالقاسم خويي، معجم رجال الحديث، چاپ پنجم، 24 جلد، 1413ق.

·        ابوالقاسم قمي (ميرزاي قمي)، غنائم الايام، تحقيق عباس تبريزيان، چاپ اول، 5 جلد، 1418 ق.

·        احمد بن علي نجاشي، رجال نجاشي، تحقيق سيد موسي شبيري زنجاني، موسسه نشر اسلامي، چاپ پنجم، يک جلد، قم، 1416ق.

·        احمد‌نگری، عبدالنبی، جامع العلوم فی اصطلاحات الفنون، بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۵ق.

·        امینی، عبدالحسین، الغدير، تهران: کتابخانه بزرگ اسلامی، 1368ش.

·        باقی زاده، محمدجواد ، امیدی فر، عبدالله، مقاله ضرورت حفظ نظام و منع اختلال در آن در فقه امامیه، دوره 12، شماره 47، پاییز 1393، صفحه 170-200

·        برهان فوری، علاء‌الدین علی‌بن‌حسام‌الدین المتقی الهندی، کنز العمال فی سنن الأقوال والأفعال، تحقیق بکری حیانی و صفوة السقا، بیروت: مؤسسة الرسالة، 1401ق.

·        بستانی، فؤاد افرام، فرهنگ ابجدی، بی‌جا: اسلامی،1376ش.

·        بیهقی، احمد بن الحسین، سنن البیهقی الکبری، مکة المکرمة: مکتبة دار الباز، ۱۴۱۴ق.

·        پاینده، ابوالقاسم، نهج الفصاحة، تهران: دنیای دانش، 1382ش.

·        تهانوي، محمد علي، کشاف اصطلاحات الفنون، بیروت: مكتبة لبنان ناشرون‌،1376ش

·        حاکم نیشابوری، ابو عبدالله محمد بن عبدالله، ۱۴۱۱ق، المستدرک علی الصحیحین، تحقیق: مصطفی عبد القادر عطا، بیروت: دار الکتب العلمیة.

·        حرّ عاملی، محمد حسن، تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة، قم: موسسه آل البیت: لاحیاء التراث، 1416ق.

·        خلیل ‌بن احمد، ‌العین، قم: چاپ مهدی مخزومی و ابراهیم سامرائی، ۱۴۰۵ق.

·        راغب اصفهانی، حسین­بن­محمد، 1412ق، مفردات ألفاظ القرآن، لبنان ـ سوریه: دار العلم ـ الدار الشامیة.

·         روح الله خميني، الطهارة، موسسه اسماعيليان، 3 جلد، قم، 1410ق.

·         روح الله خميني، المکاسب المحرمة، موسسه اسماعيليان، چاپ سوم، 2 جلد، قم، 1410ق.

·        سیوطی، جلال الدین،بی‌تا، جامع الاحادیث، بی‌جا: مکتب البحوث و الدراسات فی دارالفکر.

·        طباطبائي، سيد علي، رياض المسائل، قم: مؤسسة النشر الاسلامي التابعة لجماعة المدرسين،1415ق.

·        طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج، قم: اسوه،1424ق.

·        علیدوست، ابوالقاسم، فقه و مصلحت، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی،1388ش.

·        فیومی، احمد بن محمد، مصباح المنیر، قم: مؤسسة دار الهجرة، 1414ق.

·        قوام، سید عبدالعلی، نقد نظریههای نوسازی و توسعه سیاسی، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی،1374.

·        كاشف الغطاء، جعفر، كشف الغطاء عن مبهمات الشريعة الغرّاء، قم: مركز النشر التابع لمكتب الاعلام الاسلامي، بی‌تا.

·        گابریل، آلموند و همکاران، چارچوبی برای بررسی سیاست تطبیقی، ترجمه:علیرضا طیب، تهران: مرکز آموزش مدیریت دولتی ریاست جمهوری، 1376.

·        مایکل راش، جامعه و سیاست، ترجمه: منوچهر صبوری، تهران: انتشارات سمت، 1383.

·        مجلسی، محمّدباقر، بی‌‎تا، بحار الانوار، بیروت: دار إحياء التراث العربي

·        محسن طباطبايي حکيم، مستمسک العروة، کتابخانه آية الله مرعشي، چاپ دوم، 14 جلد، قم، 1404ق.

·        محمد بن حسن طوسي، الفهرست، تحقيق جواد قيومي، موسسه نشر الفقهاهة، چاپ اول، يک جلد، 1417ق.

·        محمد بن حسن طوسي، رجال طوسي، تحقيق جواد قيومي اصفهاني، موسسه نشر اسلامي، يک جلد، قم، 1415ق.

·         محمد حسن نجفي، جواهر الکلام، تحقيق عباس قوچاني، دارالکتب الاسلامية، چاپ دوم، 43 جلد، 1365ش.

·        مصباح یزدی، محمد تقی، آذرخشى ديگر از آسمان كربلا، قم: انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی=، 1391ش.

·        ملاصدرا، الاسفار الاربعه، بی‌جا: دار احیاء التراث، 1981م

·        مشکانی، عباسعلی، نوروزی،محمد جواد، مقاله درآمدی بر«گزینش سیاسی» در «فقه دولت» با تاکید بر روایات کتاب القضاء وسائل الشیعه، دوفصلنامه فقه و دولت اسلامی،/ سال اول-شماره دوم/ پائیز و زمستان 1399.

·        هیثمی، نور الدین علی بن أبی بکر، 1408ق، مجمع الزوائد و منبع الفوائد، بیروت: دار الکتب العلمیه.

·        ميرزا حسين نوري، خاتمة مستدرک الوسايل، موسسه آل البيت، چاپ اول، 6 جلد، قم، 1416ق.

·        محمد باقر صدر، شرح العروة الوثقي، مطبعة الآداب، 4 جلد، نجف اشرف، بی‌تا.

·        سيد مصطفي خميني، ثلاث رسائل ولايت فقيه، موسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني، چاپ اول، يک جلد، 1418ق.

·        محمد صادق روحاني، فقه الصادق، موسسه دارالکتاب، چاپ سوم، 26جلد، 1414ق.

·        سيد محمد سعيد حکيم، مصباح المنهاج ـ التقليد، مکتب السيد الحکيم، چاپ اول، يک جلد، قم، 1415.

·        سيد محمد سعيد حکيم، المحکم في اصول الفقه، موسسة المنار، چاپ اول، 6 جلد، 1414ق.

·        سيد کاظم حائري، القضاء في الفقه الاسلامي، مجمع الفکر الاسلامي، چاپ اول، يک جلد، قم، 1415ق.

·        ابوالقاسم قمي (ميرزاي قمي)، غنائم الايام، تحقيق عباس تبريزيان، چاپ اول، 5 جلد، 1418 ق

·        محمد حسن نجفي، جواهر الکلام، تحقيق عباس قوچاني، دارالکتب الاسلامية، چاپ دوم، 43 جلد، 1365ش.

·        آقارضا همداني، مصباح الفقيه، مکتبة الصدر، 5 جلد،بی‌تا.

·        احمد خوانساري، جامع المدارک، تحقيق علي اکبر غفاري، مکتبة الصدوق، چاپ دوم، 7جلد، تهران، 1405 ق

·        نعمت الله صفری، مقاله انتصاب یا انتخاب از دیدگاه امام خمینی، پرتال پژوهشی و اطلاع رسانی موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمین(ره)، تهران، 1396ش.

·        سید احمد مرتضایی، مقاله مباني «گزينش» و «نظارت بر انتخابات»، ماهنامه معرفت، شماره 125، اردیبهشت 1387.